Afyon’da 13 Ekim günü merkez üssü Sinanpaşa ilçesi olan 4.4 büyüklüğünde meydana gelen sarsıntı, kent merkezinin yanı sıra, etraf vilayet ve ilçelerde hissedildi. Kentte endişeye neden olan zelzelenin akabinde bilhassa toplumsal medyada Afyon’da 7 ve üzerinde sarsıntı olabileceği savları ortaya atıldı.
DHA’nın haberine nazaran AKÜ DUAM Müdürü Prof. Dr. Çağlar Özkaymak, “Bu zelzeleleri merkezimiz tahlil etti. Kandilli Rasathanesi ve AFAD’dan elde edilen datalarla üç boyutlu mekanizmayı incelediğimiz vakit bu sarsıntıların Gecek fayından kaynaklandığını gördük. Gecek fayı Afyonkarahisar’ın kuzeybatısında yaklaşık 10 kilometre uzunluğunda, doğu- batı uzanımlı bir fay. Bu fay üzerinde 1977 yılında birinci aktiviteler başlıyor. Fay geçmişine baktığımızda tekrar bu türlü 2- 3 mikro sismik aktivite devam etti ve günümüze kadar bu son yaşanan sarsıntılarla bir arada 70- 75 üzerinde küçük aktiviteler meydana geldi” dedi.
‘6.8 BÜYÜKLÜĞÜNE KADAR ZELZELELER MEYDANA GELEBİLİR’
Afyon’da büyük bir zelzele beklenen fay olmadığını aktaran Özkaymak, “Tabii burada vatandaşlarımız da huzursuz oldu. Arka arda sarsıntılar meydana gelince ve bununla ilgili toplumsal medyada yahut haberlerde farklı farklı açıklamalar yapılmaya başlandı 7.2 büyüklüğüne varan sarsıntıların beklendiği konusunda. Afyonkarahisar’daki fayları incelediğimizde, bilimsel manada büyük bir zelzele beklenen fay kelam konusu değil. Doğal bu şu manaya gelmiyor; bölgemizde yıkıcı zelzele üretebilecek faylar var. Yani Afyonkarahisar’da 6.8 büyüklüğüne kadar zelzeleler meydana gelebilir. Bu potansiyeldir, bekliyoruz, yakın gelecekte olacağı manasına gelmiyor. Şunu da söylemekte yarar var; bir fay üzerinde sarsıntı bekleyebilmemiz için o fayın sarsıntı tekrarlama dönemini bilmemiz gerekiyor. Ve o fay üzerinde meydana gelen en son yıkıcı zelzelesi de bilmemiz gerekiyor ki o fay üzerinde beklenti, kestirim yakın geleceğe yönelik olarak yapabilelim. Afyonkarahisar’da bu türlü bir şey kelam konusu değil” diye konuştu.
‘DEPREM, JEOTERMAL AKTİVİTELER TARAFINDAN TETİKLENİYOR MU’
Afyon’da 1970’lerde jeotermal faaliyetlerin başladığını aktaran Özkaymak, bilhassa bu bölgede 1977’den bu yana sarsıntılar olduğuna dikkati çekti. Prof. Dr. Özkaymak, şöyle devam etti: “Gecek fayı üzerinde jeotermal aktiviteler, faaliyetler uzun yıllardan beri yapılıyor. Gecek fayı üzerinde birinci jeotermal aktiviteler 1970’lerde başlıyor. Ve günümüze kadar yoğunluk, bilhassa 2010 yılından sonra artıyor. Kuyu sayısı ve sondajlar arttırılıyor. Ve biz bu Ömer-Gecek jeotermal alanında 1000 metreye varan derinliklerden sıcak suyu, buharı alıyoruz ve yerine tekrar su enjekte ediyoruz. Bu türlü aktiviteler var. Basınçlı su veriyoruz. Dünyanın farklı bölgelerinde yapılan birtakım bilimsel çalışmalar, bu tıp jeotermal santrallerde bilhassa aktivitelerin mikro ölçekte zelzelelere sebep olduğunu gösteriyor. Münasebetiyle burada değişik nokta şu; Ömer- Gecek üzerinde 1970’lerden sonra başlayan jeotermal aktivite var, sondajlar yapılmaya başlanıyor ve o fay üzerinde zelzelelere, mikro sismik aktiviteye baktığımızda da 1977’de başlıyor. Bu da çok farklı. Ve günümüze kadar artarak devam ediyor. Münasebetiyle bu kesin böyledir demiyoruz lakin şu soruyu sormamız gerekiyor; ‘Afyonkarahisar’da meydana gelen bu mikro aktiviteler, sarsıntı aktiviteleri, sismik aktiviteler sanki jeotermal aktiviteler tarafından, faaliyetler tarafından tetikleniyor mu?’ Bunu da incelememiz gerekiyor.”
Türkiye’nin jeotermal potansiyel açısından dünyanın 7 ülkesi ortasında yer aldığına işaret eden DUAM Müdürü Prof. Dr. Çağlar Özkaymak, Afyonkarahisar, Aydın, Salihli, Manisa ve Doğu Anadolu bölgesinin de içinde bulunduğu Akşehir- Simav fay sistemi içerisinde, bilhassa Simav bölgesinde çok sayıda jeotermal alan olduğunu kaydetti. Bu bölgelerde jeotermal faaliyetler yürütüldüğünü aktaran Özkaymak, bu noktalara sismometrelerin kurulması gerektiğini de anlattı.
(DEMİRÖREN HABER AJANSI)